به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری حوزه، اخیرا رسانه های جهان اسلام خبر درگذشت احمد محمد سهل محفوظ رئیس شورای علمای اندونزی را مخابره کردند؛ خبری که منجر به پیام تسلیت آیت الله اراکی دبیرکل مجمع تقریب مذاهب اسلامی نیز گردید.
محمد احمد سهل بن محفوظ بن عبد السلام بن عبد الله مشهور به "أمباه الكياهي[1]" (جناب الشيخ ) که در روز پنج شنبه 24 ژانویه 2014 درگذشت، 74 سال قبل، در 17 دسامبر 1937 در روستایی کوچک به نام حاجين { منطقه حاجین به عنوان منطقه ای علمی و مذهبی تاکنون در اندونزی شهرت دارد } از توابع منطقه فاطى در جاوای وسطى در خانواده ای عالم و مجاهد به دنیا آمد . او از نوادگان شيخ "احمد متمكن" از اولياء مشهور در آن منطقه بود که قبر او زیارتگاه مردم آن منطقه است .
پدر او "کیاهی محفوظ بن سلام " نیز از علمای بنام آن منطقه بود که علاوه بر تدریس علوم اسلامی مدرسه اسلامی "مسلك الهدى" را در سال 1910 میلادی تأسیس کرد که کیاهی سهل محفوظ از سال 1963 مدیریت آن را بر عهده گرفت .
در منطقه حاجین مدارس بسیاری برای تعلیم علوم دینی وجود دارند به همین دلیل طلبه های مرد و زن از جاوای وسطی برای تحصیل علوم اسلامی راهی آنجا می شوند . بزرگترین و مهمترین مدرسه حاجین "مطالع الفلاح" نام دارد که "کیاهی حامل عبد السلام بن عبد الله" پدر بزرگ کیاهی سهل محفوظ آن را در سال 1912 میلادی تأسیس کرد .
* حفظ قران در 6 سالگی
از آنجا که عموها و بستگان کیاهی سهل محفوظ نیز همگی عالم دین بودند به همین دلیل او نیز به سنت خاندان های علمای اندونزی دروس دینی خود را از کودکی نزد پدر خویش آغاز کرد و موفق شد در سن شش سالگی قرآن کریم را حفظ کند .
در خلال اشغال اندونزی توسط نیروهای ژاپنی پدر او به مبارزه با استعمار ژاپن پرداخت و در اثر همین مبارزه در سال 1944 توسط نیروهای ژاپنی به شهادت رسید . پس از شهادت پدر ، کیاهی سهل محفوظ که تنها هفت سال سن داشت تحت تعلیم تربیت عموهای خود "شيخ على مختار" و "شيخ حامل عبد الله سلام" قرار گرفت و در سال 1953 در سن 16 سالگی مدرک دیپلم خود را از مدرسه دینی "مطالع الفلاح" دریافت کرد .
کیاهی سهل محفوظ پس از دریافت مدرک خود برای ادامه تحصیل در سال 1957 راهی شهر "کدیری" در جاوای شرقی شد تا در مدرسه شیخ خازن و شیخ حیات مکی به تحصیل علوم بپردازد او در این مدارس کتاب احیاء علوم الدین اثر امام محمد غزالی که محتوای دینی، اخلاقی و عرفانی دارد و کتاب "بغیة المسترشدین فی تلخیص فتاوی بعض الائمة من العلماء المتاخرین" در فقه شافعی را نزد اساتید مطرح آنجا فرا گرفت .
پس از آن برای تحصیل راهی شهر "ساران" در ایالت رامبان شد و نزد شیخ زبیر بن دحلان از علمای مشهور آنجا به تحصیل تفسیر البیضاوی و مغنی اللبیب و عقود الجمان پرداخت و پس از اتمام این دروس برای تدریس در همان مدرسه برگزیده شد و کتاب "طریقة الحصول علی غایة الوصول" در زمینه روش تدریس کتاب ملمع را تألیف کرد . از ویژگیهای او می توان به حافظه قوی و نظم و زندگی زاهدانه علیرغم امکانات مادی او اشاره کرد .
* آموختن مدیریت و روانشناسی در کنار دروس دینی
کیاهی محفوظ در کنار دروس دینی به آموختن علوم جدید نیز همت گماشت و مدیریت و روانشناسی را نزد استاد امین فوزان الحاجینی آموخت و در کنار این درسها زبان انگلیسی را نیز آموخت . دانشگاه اسلامی "شريف هدايت الله" در اندونزی به پاس خدمات شایان او در نشر فقه اسلامی (مذهب شافعی) و توسعه مدارس اسلامی دکترای افتخاری اعطا کرد . او در فاصله سالهای 2000 تا 2010 میلادی مسئولین ریاست مجلس العلمای اندونزی را بر عهده داشت .
از كياهي سهل محفوظ تألیفاتی در زمینه علوم دینی به جا مانده که عبارتند از :
1. طريقة الحصول على غاية الوصول فى أصول الفقه
2. البيان الملمع عن ألفاظ اللمع فى أصول الفقه
3. فيض الحجا على نيل الرجا منظومة سفينة النجا فى الفقه
4. الفرائد العجيبة في بيان الإعراب الغريبة في النحو
5. الفوائد النجيبة شرح الفرائد العجيبة فى النحو
6. لمعة الهمة إلى المسلسلات المهمة فى الحدي
7. الثمرات الحاجينية فى اصطلاحات الفقهاء الشافعية
8. انتفاخ الودجين فى اختلاف علماء حاجين حول البيع بالزجاجين
از او مقالات زیادی در مجلات مختلف به زبان اندونیزیایی چاپ شده که در سه جلد کتاب تحت عناوین ذیل چاپ شده اند :
- نوانسا فقه سوسيال (Nuansa Fiqh Sosial) – فقه اجتماعی
- ديالوگ دنگان كياهي سهل (Dialog Dengan Kiyai Sahal) – سخنرانی های سهل محفوظ
- بسانترين منجاري معنى (Pesantren Mencari Makna) – آشنایی با مدارس اسلامی اندونزی
او با همکاری شیخ مصطفی بشری دایرة المعارف "الإجماع" را به زبان اندونزیایی ترجمه کرد . كياهي سهل در طول عمر خود مسئولیت های بسیاری را بر عهده گرفت و پیش از وفات خود "رئيس عام نهضة العلمای اندونزی " و "رئيس عام مجلس العلمای اندونزی" و مدیر دانشگاه اسلامی جفارا و مدیر مدرسه اسلامی مطالع الفلاح و از اعضای شورای مشورتی تربیت ملی اندونزی بود . او از علمای پیشتاز اندونزی در زمینه تقریب بین مذاهب اسلامی به شمار می رفت .
